Taraflar, 5 Temmuz’u bekliyor

Yılın ilk asgari ücretine yapılan itiraz nedeniyle yargı süreci devam ederken, yılın ikinci asgari ücretinin belirlenmesi için beklenti haziran ayının enflasyon rakamının açıklanması yönünde…

“Veri konuşulmalı”… Hür-İş Başkanı Ahmet Serdaroğlu, haziran ayı hayat pahalılığı oranının 5 Temmuz’da açıklanacağını belirterek, artık masada sadece verilerin konuşması gerektiğini vurguladı. Komisyonun daha ciddi ve yoğun çalışması gerektiğini söyleyen Serdaroğlu, “Sistem insan onuruna yaraşır bir ücret belirlemeli.” dedi.

Yabancı çalışanlar için farklı skala… İşverenler Sendikası Başkanı Metin Arhun, yeni asgari ücret sürecinde üçüncü ülke vatandaşları için farklı bir ücret skalası uygulanması gerektiğini söyledi. Arhun, sektörel etkilerin göz önünde bulundurulması gerektiğini, özellikle inşaat ve turizmin ciddi darbe aldığını belirtti.

Cemre CEMALİ

Haziran ayının da sona ermesiyle birlikte gözler yılın ikinci asgari ücretine çevrildi.

Asgari ücretle geçinen emekçiler, temmuz ayından itibaren geçerli olacak olan yeni asgari ücretin hangi rakamlara ulaşacağını merakla bekliyor.

Taraflar ise haziran ayına ilişkin hayat pahalılığının açıklanması için 5 Temmuz’u bekliyor.

Öte yandan yılın ilk asgari ücreti yüzde 7,5’lik artışla brüt 43 bin 469 TL, net 37 bin 818 TL olarak belirlenmiş; hayat pahalılığı oranının altında kalan bu artış, işçi tarafının konuyu yargıya taşımasına neden olmuştu. Perşembe günü mahkeme, bu başvuruya ilişkin ara emri talebini reddetti.

Hür İşçi Sendikaları Federasyonu(Hür-İş) Başkanı Ahmet Serdaroğlu ve İşverenler Sendikası Başkanı Metin Arhun hem bu gelişmeyi ve yeni asgari ücrete ilişkin beklentilerini KIBRIS’a değerlendirdi.

Serdaroğlu: Ara emri talebimiz reddedildi

Hür-İş Başkanı Ahmet Serdaroğlu, mahkemenin henüz gerekçeli kararı yazılı olarak iletmediğini belirterek, “Orada duyduğumuz ve avukatlarımızdan edindiğimiz bilgiye göre, mahkeme ‘kişilerde telafisi mümkün olmayacak zararlar oluşabileceğinden’ dolayı ara emri talebimizi reddetti.” dedi.

Serdaroğlu, mahkemenin, bir önceki asgari ücrete dönülmesinin yaratabileceği olası zararları göz önünde bulundurarak bu kararı verdiğini ve asgari ücretin belirlenme süreciyle ilgili çok önemli tespitlerde bulunduğunu vurgulayarak “Mahkeme, asgari ücretin verilere dayalı olarak belirlenmesi gerektiğini ve komisyonun bu belirlemeyi yasal çerçevede, ilgili maddelere uygun şekilde yapması gerektiğini ortaya koydu.” dedi.

Mahkemenin de hayat pahalılığı oranı yüzde 11.12 olarak belirlenmişken, asgari ücrete yalnızca yüzde 7.5 oranında artış yapılmasının nedenini açıklayan bilimsel veya gerekçeli bir tutanağın bulunmadığına dikkat çektiğini söyleyen Serdaroğlu, “Bu bizim açımızdan çok önemli bir tespitti.” vurgusu yaptı.

“Geçmişteki kayıp giderilecek mi?”

Serdaroğlu,  yeni asgari ücret belirleme sürecinde geçmiş dönemde oluşan kaybın gündeme gelip gelmeyeceğiyle ilgili de,“Geçmişteki kayıp giderilecek mi, giderilmeyecek mi? Biz elbette ki geçmişteki kaybı da mevcut ve oluşacak hayat pahalılığıyla birlikte masaya yatıracağız. Ancak tüm tarafların bu konuda bir vizyon ve düşünceye sahip olması gerekiyor. Dava süreci de devam ediyor; konu oraya da taşınabilir.” ifadelerini kullandı.

Alım gücündeki kaybın, yalnızca çalışanları değil, tüm piyasayı etkilediğine dikkat çeken Serdaroğlu, “Ortada bir kayıp vardır ve bu da alım gücüdür. Alım gücünün kaybolması demek, piyasada ekonominin daralması anlamına gelir.” dedi.

Serdaroğlu, haziran ayı hayat pahalılığı oranının 5 Temmuz’da açıklanacağını hatırlatarak, artık masada verilerin konuşması gerektiğinin altını çizdi.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun daha ciddi ve yoğun çalışması gerektiğini vurgulayan Serdaroğlu, “Sistemin artık ciddiyetle ve sağlıklı şekilde işlemesi, insan onuruna yaraşır bir ücret belirlemesi gerekiyor.”  ifadelerini kullandı.

“Gerçek pahalılığı yansıtmıyor”

Serdaroğlu, beş aylık hayat pahalılığı oranının şu an için yüzde 16.15 olduğuna dikkat çekerek kullanılan enflasyon sepetine ilişkin eleştirilerde bulundu.

Önceki Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Başkanı’nın da mevcut sepetin güncelliğini yitirdiğini kabul ettiğini aktaran Serdaroğlu, “Sağlıklı veriye ve orana ulaşabilmek için farklı ürünlerin sepete dahil edilmesi gerekiyor. Şu anki sepetle gerçek hayat pahalılığı yansıtılmıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Serdaroğlu, tahmini olarak hayat pahalılığı oranının yüzde 17-18 bandında olabileceğini düşündüklerini ancak spekülasyon yaratmamak adına kesin bir rakam vermekten kaçındıklarını belirterek “Veri açıklanmadan önce rakam telaffuz etmek, maalesef fırsatçılara enflasyonu kendi elleriyle tetikleme fırsatı veriyor. Bu nedenle oran da rakam da belirtemiyorum.” dedi.

Hür-İş’in bugüne kadar hayat pahalılığının altında kalan hiçbir zamma onay vermediğinin altını çizen Serdaroğlu,  “hayat pahalılığının altında bir rakama hiçbir zaman “evet” demedik bundan sonra da demeyeceğiz.” vurgusu yaptı.

Arhun: Anlaşma olursa dava anlamını yitirecek

İşverenler Sendikası Başkanı Metin Arhun ise Hür-İş’in ara emri talebinin mahkeme tarafından reddedildiğini ancak, bunun kamuoyunda yeterince gündem olmadığını ifade ederek, “Reddedildi ama tabii ki dava devam edecek. Yeni belirlenecek olan asgari ücrette tarafların anlaşması ile sonuçlanırsa o dava da anlamını yitirecek. Ara emri çıksaydı konu daha farklı yorumlanabilirdi ama reddedildi.”

Hür-İş’in bu konuyu Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda yeniden gündeme getirip getirmeyeceğine dair beklentisinin ne olduğu yönündeki soruya ise Arhun, “Taleplerinde ısrarlı olacaklarsa ki, davayı geri çekmediklerine göre talepleri devam ediyor. Bunu davayı açan taraf olarak Hür-İş değerlendirecektir. Yeni asgari ücrette bir anlaşma sağlanırsa bu noktadaki taleplerini nasıl sürdüreceklerini bilemiyorum.” dedi.

Arhun, yılın ikinci asgari ücretinin ne zaman belirleneceğinin gündeme geldiği şu günlerde komisyon üyesi olmadığını belirterek mevcut komisyon üyelerinde bir değişiklik düşünmediklerini, sendika olarak konuları kendi içlerinde istişare edeceklerini ifade etti.

Yeni asgari ücretin belirlenmesi sürecinde tarafların büyük olasılıkla haziran ayı hayat pahalılığı verisini bekleyeceğini söyleyen Arhun, “Şu ana kadar oluşmuş hayat pahalılığı oranı yüzde 16.15’tir. Haziran ayı için de yüzde 2-3 oranında bir artış beklentisi var. Bu da toplamda yaklaşık yüzde 20’lik bir hayat pahalılığına işaret ediyor.” dedi.

“İnşaat ve turizm olumsuz etkilendi”

Arhun, yalnızca enflasyon verilerine değil, sektörlerin ekonomik durumuna da dikkat çekilmesi gerektiğini vurgulayarak “Yüzde 20’lik bir hayat pahalılığı konuşulsa da piyasanın nabzı iyi değil. Son iki periyot arasında bazı sektörler ciddi şekilde olumsuz etkilendi. Özellikle inşaat ve turizm sektörleri ciddi sıkıntı yaşıyor.” diye konuştu.

İnşaat sektörünün Güney Kıbrıs’ta başlatılan tutuklamalar nedeniyle, turizm sektörünün ise Orta Doğu’da yaşanan sıcak çatışmalar ki; özellikle İsrail ve İran arasındaki gerilim yüzünden olumsuz etkilendiğine işaret eden Arhun, “Bu iki ülke ülkemiz turizmine ciddi katkı yapıyordu. Şu an bu etkiler hissediliyor.” dedi.

“Asgari ücret, vatandaşının ücreti olmaktan çıktı”

Arhun, İşverenler Sendikası olarak uzun süredir dile getirdikleri bir talebi yineleyerek, üçüncü ülkelerden gelen işçilere ödenecek ücretin asgari ücretin belirli bir oran altında olmasına olanak tanınması gerektiğini söyledi:

“Bu talebimizi komisyonda birkaç kez dile getirdik, olumlu yaklaşanlar oldu ama henüz bir netice alınmadı. Bu kez oldukça ısrarcı olacağız. Çünkü asgari ücret bize göre KKTC vatandaşının ücreti olmaktan çıkmıştır. Asgari ücret vatandaşlardan çok, yurtdışından gelen çalışanların maaşı haline gelmiştir.”

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın yakın zamanda açıkladığı verilerine atıfta bulunan Arhun, ülkede yaklaşık 150 bin çalışma izinli yabancı işçi ve 100 bin civarında KKTC vatandaşı çalışanın bulunduğuna dikkat çekti.

“Sektörel asgari ücret gündeme gelmeli”

Arhun,  ayrıca asgari ücretin sektörel olarak belirlenmesinin daha doğru olacağına dikkat çekerek “Şu an yaşanan durumda olduğu gibi bazı sektörler ciddi şekilde etkilenirken, bazıları bu kadar olumsuz etkilenmiyor. Komisyonun bu başlıkları da masada değerlendireceğini düşünüyorum.” ifadelerini kullandı.