İşverenler Sendikası Başkanı Metin Arhun, yarın yapılacak olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısı öncesinde yazılı bir açıklama yaptı.
“Kamu maaş artış oranı ile asgari ücret artışı aynı değerlendirilmemeli” diyen Arhun, açıklamasında şunları kaydetti:
1 – Yasamıza göre asgari ücret, 4 kişilik bir ailenin geçim ücreti değildir.
22/1975 sayılı Asgari Ücretler Yasası’nın 2. maddesine göre “Asgari Ücret”; işçilere normal bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçi ile eşinin ve bir veya iki çocuğunun ihtiyaçlarının karşılanmasından bahseder. Nitekim Komisyon, KKTC İstatistik Kurumu’nun yaptığı araştırmada tespit ettiği, KKTC’deki ortalama aile kişi sayısı olan 3,1 rakamını dikkate almaktadır.
2 – 22/1975 sayılı Asgari Ücretler Yasası, asgari ücreti belirlerken sadece hayat pahalılığı oranına bakılması gerektiğini içermez.
Yasanın 4. maddesi, Komisyon’un asgari ücreti saptarken aşağıdaki esaslara dayanarak belirleme yapması gerektiğini öngörür. Bu esaslar yasada şu şekilde sıralanır:
a – Devlet Planlama Örgütü ile Ticaret Bakanlığı’nca saptanan geçim indeksi;
b – İşçi ve ailelerinin insanca yaşam için gereksinmeleri;
c – Hayat pahalılığı ve genel seyir;
d – Çalışanların yasalara dayalı olarak elde ettikleri sosyal güvenlik menfaatleri;
e – Verimlilik, istihdam ve devamlılık gibi benzer ekonomik faktörler;
f – Çalışanların ulusal gelirden sosyal adalete dayalı pay alabilmesi.
3 – Yıllar itibarıyla asgari ücret reel anlamda aşırı yükselmiştir.
2020 Şubat’ında 485 Sterlin olan brüt asgari ücret, 2021 Şubat’ta 436 Sterlin, 2022 Şubat’ta 386 Sterlin, 2023 Ocak ayında 600 Sterlin, 2024 Ocak’ta 730 Sterlin, 2025 Ocak ayında ise 993 Sterlin (1170 Euro) seviyesine yükselmiştir.
Yani reel olarak İngiliz Sterlini cinsinden son 3 yılda %157 artmıştır.
4 – Asgari ücretin aşırı artışı, KKTC’nin rekabet edebilirliğine ciddi darbe vurmuştur.
Birçok üretim çeşidi rekabet edebilirliğini yitirmiş, bu nedenle bazı sektörler üretimini durdurmuş veya küçülmek zorunda kalmıştır.
Aynı tarihte KKTC’de 1170 Euro olan asgari ücret; Polonya’da 1091 Euro, Portekiz’de 1015 Euro, Yunanistan’da 968 Euro, Çekya’da 825 Euro, Romanya’da 814 Euro, Türkiye’de 708 Euro, Macaristan’da ise 706 Euro olarak uygulanmaktadır.
5 – Üçüncü ülkelerden çalışma izinli olarak getirilen kişilere uygulanacak asgari ücretin, iaşe ve barınma sağlanan hallerde %30-50 daha düşük uygulanmasının önü açılmalıdır.
Üçüncü ülkelerden gelen çalışanlara işveren tarafından iaşe ve lojman sağlanmakla birlikte, bu imkânlar çalışanın ücretine mahsup edilememektedir. Bu ülkelerde uygulanan asgari ücret 80–150 Euro aralığındadır.
Bu dengesiz fark, ülkemize yönelik insan kaçakçılığını da hortlatmıştır.
Kamu kesimi çalışanlarına verilen brüt %17,9 maaş artışı, vergi kesintileri sebebiyle net maaşlara çok daha düşük (%66) oranda yansımıştır. Asgari ücret ise vergiden muaftır. Bu sebeple kamu kesimi maaşları ile aynı oranda bir artış hedefleniyorsa, bu oran net artış dikkate alınarak belirlenmelidir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, bu gerçeklerden hareketle, gerçek verilere dayalı, ülkemizin ekonomik şartlarını ve yasal zemini dikkate alarak, tüm kesimlerin ihtiyaçlarını göz ardı etmeden; popülist ve siyasi hedeflerle değil, ayakları sağlam zemine basan bir sonuç üretmelidir.
Tüm komisyon üyesi arkadaşlara başarılar diler, saygılarımla kamuoyunun bilgisine sunarım.”
Turkish 
English